Verslag milieuraad 9 juni 2005

Aanwezig:

Berghmans Hugo; Creemers Annemie; Cuypers Koen; De Laet Marina; Desmyter Jan; Devisch Ronny; Dierick Jean; Iven Ivo; Mertens Erik; Tobback Marc; Van Peer Ria; Wouters Joppe; Boeykens Johan

Advies begrotingswijziging 2005/1 en 2005/2:

Het stadsbestuur is vergeten om het advies van de milieuraad te vragen voor de begrotingswijziging 2005/1 en 2005/2.

Deze begrotingswijzigingen werden reeds goedgekeurd door de gemeenteraad.

 De begrotingswijzigingen:

Advies milieuraad: zie adviezen

Dulo-waterplan

Het dossier voor de ecologische inrichting van de Koude Beekvallei van de bron tot Borsbeek ligt ter goedkeuring bij het provinciebestuur.

Men verwacht dat de bouwaanvraag in september aan de gemeenteraad voorgelegd wordt.

Het ecologisch inrichten van het stuk gemeentegrond in het landbouwgebied aan de koude beek (naast spoorweg, zijde Borsbeek) zit in de ijskast. Door de bodemvervuiling (waarschijnlijk van slib dat op de oevers gestort werd) is het project veel te duur (400.000 euro voor 200 m, dit is hetzelfde bedrag als de overige werken tussen Boechout en Mortsel).
Het is niet duidelijk hoe dit stuk grond in de toekomst ingericht gaat worden.

Ri-ANT: overdracht beheer riolering en rioleringsbijdrage:

Tegensprekelijke argumenten:

PRO CONTRA
  • er is een inhaaloperatie nodig, nu worden werken uitgesteld omdat de beschikbare middelen andere noden moeten lenigen.
  • De extra inkomsten kunnen aangewend worden om meer subsidies te geven om het hergebruik van regenwater aan te moedigen
  • Tot op heden werden deze uitgaven gefinancierd uit de algemene middelen (=sociale belasting).
    Een invoering van een rioleringbijdrage staat gelijk met een belastingverhoging voor de burger indien de stad de gemeentelijk opcentiemen niet evenredig laat zakken.
  • Vaste inkomsten om de broodnodige werken aan de riolering uit te voeren (o.a. uitvoering TRP Koude Beek, aanpassen overstorten, afkoppelen drainagegracht, aanleg gescheiden stelsels en bufferbekkens).
    Deze inkomsten kunnen niet voor andere 'prioriteiten' worden gebruikt (reëel probleem in heel wat gemeenten en de hoofdreden waarom grote delen van Vlaanderen nog altijd niet van riolering zijn voorzien).
  • De gemeenten gaan nog wel zelf het beleid bepalen (jaarlijks goed te keuren door de gemeenteraad).
    De hoogte van de gemeentelijke bijdrage zal afhangen van dit beleidsplan.
    Is door dit systeem de continuïteit wel gewaarborgd?
  • Indien de belasting een overschot oplevert, dan wordt dit als dividend aan de stad uitgekeerd.
  • De sterk gestegen kosten voor de aanleg van rioleringen (gescheiden stelsel en kosten grondverzet) dwingen de gemeenten hoe dan ook om bijkomende inkomsten te zoeken.
  • De sterk gestegen kosten voor de aanleg van rioleringen zijn voor Ri-Ant en zijn dus verrekend in de rioleringsbijdrage.
  • Invoering van het principe 'de vervuiler betaalt' conform het decreet integraal waterbeleid (hoe dan ook verplicht tegen 2010).
 
  • De geplande bijdrage van 0.30 euro/m³ voor Mortsel zeer laag is in vergelijking met de meeste Vlaamse gemeenten.
  • Bijdrage dekt de kosten, dus is ze niet erg laag. Mortsel profiteert van de investeringen uit het verleden.
  •  In Antwerpen betaalt men 0.25 euro/m³.
  • De invoering van dit principe bevordert ook het hergebruik van regenwater (meer rendabel) en andere drinkwaterbesparende investeringen op het vlak van toiletspoeling en spaardouchekoppen.
  • De gestegen waterprijs zal het boren van waterputten ook rendabeler maken.

Algemeen:

De stad niet is verplicht om deze bijdrage te vragen.

De mogelijkheid is voorzien om beperkingen, verminderingen en vrijstellingen op de bijdrage voor de gemeentelijke saneringsplicht om economische, ecologische en sociale redenen te geven.
Uit het huidige ontwerp blijkt dat het stadsbestuur geen correcties voorziet. Dat er geen sociale correcties voor de zwakkeren in onze samenleving voorzien werden, werd door de milieuraad niet gewaardeerd.
De milieuraad stelt dat:

Het lijkt een evenwichtige en goed doordachte constructie die alle aspecten van het waterbeleid verenigen. Door de doorgedreven integratie moeten een coherenter beleid en de daarmee samenhangende kostenbesparingen mogelijk zijn.

Het is belangrijk dat de rioleringsinfrastructuur eigendom blijft van de stad Mortsel. De stad Mortsel blijft dus ook instaan voor de afbetaling van de vroeger aangegane leningen.

VVSG heeft de modeltekst pas tegen midden juni 2005 klaar. Volgens Erik Mertens heeft de VVSG zijn tekst gedeeltelijk gebaseerd op het Mortselse contract. Het ontwerp contracttekst was pas beschikbaar op deze milieuraad. Volgens Erik Mertens brengt deze geen extra informatie aan bovenop de presentatie van vorige vergadering.

De drinkwatermaatschappij is niet de enig mogelijke contractant. Er bestaat ook de mogelijkheid om te werken met een intergemeentelijke samenwerking, een autonoom gemeentebedrijf of een bedrijf na marktconsultatie.

De drinkwatermaatschappij zal 7-8% van de inkomsten krijgen om de inningskosten te betalen. (bron VVSG)

Volgens de huidige plannen zien we dat volgens het huidige voorstel één bedrijf bijna de helft van de kosten voor het beheer van het ganse mortselse rioleringsstelsel betaalt. De vraag stelt zich of de heffing in verhouding staat tot de gemaakte kosten door de stad.
Het bedrijf betaalt volgens het geloosde debiet (bedrijven betalen volgens geloosd debiet, niet volgens volume aangekocht water). Hierdoor is de situatie conform aan principe “vervuiler betaalt”.
De riolering die het bedrijf gebruikt is eigendom van Mortsel (collector langs de Roderveltlaan).
Anderzijds moeten de bedrijven uit de Antwerpse haven geen heffing betalen (de Wilrijkse vestiging van het bedrijf betaalt wel 0.25 euro/m³).

Financiële randvoorwaarden:

Jaar Straat riolering
(euro)
riolering+ wegenis
(euro)
2002 Ten Dorpelei 64,306 321,778
2003 Lindenlei 136,647 598,031
2004 Antwerpsestraat 2,621,000 12,810,000
opmerking:  Antwerpsestraat: gemengd project, aandeel stad in rioleringswerken: 25%; in kader van masterplan Antwerpen wordt het aandeel stad volledig door De Lijn betaald
2005 Ter Varentstraat 180,000 500,000
+2005 Liersesteenweg N10 1,590,000 22,000,000
opmerking: gemeentelijk aandeel in principe 25% van de rioleringswerken, financiering van het gehele project nog onduidelijk
+2005 Kerkstraat 452,203 1,098,806
+2005 Boechoutselei 538,000 851,290
+2005 Wolschaerderveldenstraat 100,000 400,000

De milieuraad laat zich leiden door het algemeen belang en meer in het bijzonder de voordelen op vlak van milieu en natuur, los van partijpolitieke beslommeringen en eigen belang (meer belastingen betalen).

De bestaande gemeentelijke subsidiëring voor de afkoppeling, infiltratie en hergebruik regenwater als stimuli voor een duurzaam watergebruik moeten behouden blijven.

Advies milieuraad: zie adviezen

meer informatie:

‘Domme’ rioolbelasting in Antwerpen

(bron: BBLV)

Verhoging drinkwaterprijs moet achterstand in afvalwaterzuivering goedmaken

Vorige week kondigden de Antwerpse Water Werken (AWW) en de NV Aquafin aan dat ze in de toekomst samen het rioleringsnetwerk van de stad Antwerpen zullen beheren. Goed nieuws, want een performante aanpak van de gemeentelijke rioleringsnetten is exact wat we nodig hebben in de afvalwaterzuivering. Maar de medaille heeft een keerzijde. Om dit beheer te kunnen betalen wordt een extra heffing op het drinkwater in het leven geroepen. Daarmee introduceert de stad Antwerpen een schoolvoorbeeld van een ‘domme’, verdoken rioolbelasting. De maatregel is asociaal, levert amper iets op voor het milieu (hier wordt dé kans gemist om iets te doen aan de verdunningsproblematiek) én geeft fundamenteel verkeerde signalen aan de mensen.

Asociaal

Het lineair koppelen van een rioolheffing aan het drinkwaterverbruik ondergraaft de sociale politiek die Vlaanderen probeert te voeren inzake drinkwatervoorziening. Momenteel heeft elke burger recht op 15 m³ gratis drinkwater. Gratis is echter relatief – via het ‘vast recht’ wordt deze 15 m³ immers grotendeels doorgerekend.

Daar komt bij dat iedereen jaarlijks een afvalwaterheffing moet betalen aan het Vlaams Gewest. Deze heffing dient om (een deel van) de kosten van het gewestelijk deel van de afvalwaterzuivering (Aquafin) te financieren. Ze wordt berekend op basis van het drinkwaterverbruik – inclusief de 15m³ die je gratis hebt gekregen – en kost zo’n 0.70 euro/m³. Je krijgt het drinkwater dus wel ‘gratis’ – maar als je het gebruikt moet je er wél afvalwaterheffing op betalen. Met de aanpak in Antwerpen wordt deze absurde situatie nog erger.

Drinkwater versus afvalwater

Traditioneel worden zulke heffingen verantwoord vanuit het ‘vervuiler betaalt principe’. Het drinkwaterverbruik is echter een slechte maatstaf voor de mate waarin iemand het milieu verontreinigd. Er wordt alsmaar meer regenwater (en putwater) gebruikt voor bepaalde toepassingen (spoelen toilet, auto wassen, tuin, wasmachine). Dat is een goeie zaak, maar bijgevolg is niet alle verbruikte water op de drinkwaterfactuur te vinden.

Veel belangrijker is het feit dat dé grote kost (zowel de milieukost als de werkelijke monetaire kost bij het aanleggen van infrastructuur) veroorzaakt wordt door het lozen van REGENwater op de riolering. De gemiddelde Vlaming loost vele malen meer regenwater dan afvalwater – regenwater dat mee getransporteerd moet worden door de rioleringen (die dus groter moeten aangelegd worden), regenwater dat ervoor zorgt dat we dure bufferbekkens moeten aanleggen, regenwater dat zorgt voor de werking van overstorten, én – last but not least – dat ervoor zorgt dat minstens twee derde van de afvalwaterzuiveringsstations van Aquafin té verdund afvalwater binnenkrijgen – waardoor ze slecht werken.

Iedereen in de sector erkent het verdunningsprobleem. Een ‘slim’ rioolrecht (zie verder) is volgens BBL één van de noodzakelijke instrumenten om er wat aan te doen. RioLim deed een eerste poging om dit principe te integreren in hun rioolheffing. In Antwerpen kiest men echter voor de gemakkelijkheidoplossing. Des te vreemder omdat het net Aquafin is die het meest zal profiteren van de aanpak van de verdunning: als er minder regenwater in de riolering terecht komt zullen hun kosten dalen (denk maar aan het verpompen van al dat water, en de uitgespaarde kost aan bufferbekkens) én hun rendement zal stijgen. Het verschil tussen de ‘newspeak’ van het bedrijf en hun acties op het terrein blijft groot.

Europa heeft het weer gedaan

Het is bijzonder door- en kortzichtig van het trio AWW, Aquafin en stad Antwerpen om te verwijzen naar “ Europese regelgeving” als zijnde de ‘oorzaak’ van deze heffing. Deze aanpak is een klassieker en werd door Aquafin bvb ook gebruikt bij de presentatie van het beruchte “klaverplan” – maar eens te meer wordt de waarheid geweld aangedaan.

De Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater dateert al van 1991. Vlaanderen heeft een enorme achterstand in te halen ten opzichte van de rest van Europa. Zo goed als alle steden en gemeenten in Vlaanderen hebben te weinig geïnvesteerd in hun rioleringen. Er is een grote achterstand in onderhoud en uitbouw. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij de gemeenten, die te weinig aandacht (en dus geld) voor de problematiek hadden en hebben – én bij de Vlaamse overheid, die in het afvalwaterzuiveringbeleid alles heeft ingezet op Aquafin en verzuimd heeft om een degelijk beleid (inclusief financiering) op te zetten naar de gemeenten. Daar ligt de werkelijke oorzaak van de huidige achterstand; daar ligt de nood aan extra middelen. De recente Europese initiatieven inzake rioleringsonderhoud hebben weinig met de zaak te maken.

Uitsmijter: politiek bochtenwerk

Niet iedereen heeft expliciete uitspraken gedaan inzake (de financiering van de) afvalwaterzuivering, maar CD&V deed dat wel. In hun programma voor de Vlaamse verkiezingen staat te lezen: “We laten gezinnen niet opdraaien voor de kost van de rioleringsinfrastructuur via een dure rioleringstaks. Zoals niemand jaarlijks een aparte rekening in de bus krijgt voor aanleg en onderhoud van een voetpad, fietspad, weg of openbare verlichting die langs het huis loopt, verwerpen we een riooltaks voor de aanleg en het onderhoud van de rioleringen als een verdoken belasting voor een evidente openbare dienstverlening.” In Antwerpen keurde CD&V de huidige regeling mee goed.

Respect ! ook voor het eigen programma.

Hoe wil de milieubeweging de rioleringen financieren?

De milieubeweging hanteert als algemeen standpunt dat de niet-vermijdbare milieukosten moeten gedragen worden door de algemene middelen, terwijl de vermijdbare milieukosten dienen te worden gedragen door de veroorzaker. Het is niet logisch om eerst elke burger het recht te geven op een bepaalde hoeveelheid gratis drinkwater, en dezelfde burger daar vervolgens op te belasten.

Concreet voor de afvalwaterzuivering stelt de milieubeweging voor om een regulerende, vermijdbare en dus per definitie uitdovende heffing in te voeren, gebaseerd op de lozing van hemelwater en het (overmatig) gebruik van drinkwater.

De belangrijkste vermijdbare kost in de afvalwaterzuivering is de lozing van (zuiver) hemelwater en infiltratiewater in de riolering. Een heffing op de niet-afgekoppelde verharde oppervlakte (met een correctie voor de stedelijke kerngebieden) zal niet alleen vanuit financieel oogpunt opleveren, maar zal vooral leiden tot lagere kosten voor collectering en zuivering, minder werking van overstorten en minder versnelde afvoer (en dus lagere kans op overstromingen). Daarenboven kan overwogen worden om mensen die buitengewoon veel drinkwater verbruiken en dus vervuilen (privé-zwembadeigenaars b.v.) daarvoor extra te belasten. De band tussen de heffing en de vermijdbare kost dient zeer duidelijk te zijn. Een onduidelijke band tussen een heffing en het te sturen gedrag draait uit op een negatieve perceptie door de inwoner en dus tot verminderd draagvlak en rendement. De sociale impact van zulke heffing moet onderzocht worden en sociale correcties voor zwakkere inkomensgroepen moeten worden ingebouwd. (15 m³ pp gratis) Water moet een voor iedereen toegankelijk basisrecht blijven.

Groenprojecten in het kader van harmonisch park- en groenbeheer (2005)

 Annemie Creemers en Marina De Laet hebben i.s.m. de mensen van Fort 4 een projectvoorstel gemaakt in het kader van de oproep “harmonisch park- en groenbeheer” van de dienst “Bos en Groen”

Voorontwerp projectoproep: zie bijlage

 Indien het project aanvaard wordt, kan de gemeente een belangrijke subsidie krijgen voor de uitvoering ervan.

De projectoproep moet midden juli 2005 ingediend worden. Er zijn nu nog volgende struikelstenen tot de eindstreep:

Andere prioriteiten binnen de administratie lijken het vervolledigen en het indienen van het dossier te bemoeilijken (de budgettering ontbreekt)

Evaluatie “Dag van het Park” – enquête fort 4:

Op de dag van het park werd tijdens een speelse zoektocht gepeild naar de wensen van de gebruiker i.v.m. de inrichting en bestemming van het park fort 4.

Resultaat: zie bijlage

DULOMI-projecten 2005: doet Mortsel nog mee?

DULOMI-projecten worden ondersteund door het projectenfonds van Aminal voor natuur- en milieuverenigingen. Het gaat om grote projecten die over meer dan 1 jaar lopen en die lokale besturen ondersteunen bij het uitvoeren van de Samenwerkingsovereenkomst.

Oproep aan lokale besturen i.v.m. mogelijke DULOMI-projecten:

Oproep lokale besturen i.v.m. lopende DULOMI-projecten: Er lopen ook nog heel wat goedgekeurde DULOMI-projecten, en bij een aantal bestaat er voor lokale besturen nog steeds de mogelijkheid om in te stappen:

Erik Mertens gaat nakijken wat mogelijk is.

Ruimtelijk structuurplan Mortsel:

Openbaar onderzoek:

Informatiemomenten in de wijken:

Voorbereiding Memorandum milieuraad naar aanleiding van gemeenteraadsverkiezingen 2006:

De eerste thema’s stromen reeds binnen:

Mededelingen van het stadsbestuur:

Er waren geen specifieke mededelingen.

Mededelingen - rondvraag

Bushalte Edegemsestraat ter hoogte van oud kerkhof:

Jean Dierick ijvert al jaren om de Bushalte Edegemsestraat ter hoogte van oud kerkhof een beetje te verplaatsen zodat er een schuilhokje voorzien kan worden.

Jean heeft nu van De Lijn vernomen dat de stad dit dient aan te vragen bij de busmaatschappij.

Bomen Antwerpsestraat:

Iedereen kan merken dat de bomen van de Antwerpsestraat zich niet gelukkig voelen. Dit probleem werd reeds in de milieuraad voorspeld voordat de bomen geplant werden: bomen hebben niet de noodzakelijke ruimte om te wortelen (plantgat is omzoomd door beton, gestabiliseerd zand en ballast).

Ook het gebrek aan water werd gemeld aan de stad.

Het stadsbestuur meldt dat het probleem gekend is.

Nieuwe supermarkt op parking Agfa-Gevaert in de Ridder Van Ranstlei?

Mevrouw Creemers heeft vernomen dat een budget-supermarktketen op de parking Agfa-Gevaert in de Ridder Van Ranstlei een vestiging wil openen.

Er wordt vanuit de buurt gevreesd voor verkeersoverlast in de aangrenzende woonstraten

[Werking 2005]

laatste wijziging: 06/08/19