Verslag milieuraad 21 februari 2013

Aanwezig:

Mertens Erik; Tobback Marc; Hateau Roland; Joris Yves; Lauwers Charles; Adams Jan; Lambert Griet; D'Hulster Steve; Casteels An; Fierens Jos

Advies bebouwing parking achter stadhuis

De milieuraad vraagt dat het nieuwe stadsbestuur de bouwplannen voor de parking achter het stadhuis definitief opbergt. De zone hoort zowel ruimtelijk als cultuurhistorisch bij fort 4.

Fort 4 is een uniek natuurmonument. Het moet dan ook maximaal gerespecteerd en gevrijwaard worden.
De milieuraad is van oordeel dat een verdere bebouwing van het buitenglacis absoluut moet vermeden worden.

De dubbele Antwerpse fortengordel een bakenreeks op provinciaal niveau. Fort 4 is een visuele blikvanger en fungeert als oriëntatiepunt.
De heraanleg van het buitenfort kan de aanpalende straten en gans de stad dichter betrekken bij het fort (zie GRS - Gewenste groenstructuur).
Het inkapselen van het fort in bebouwing maakt het monument minder zichtbaar vanuit het stadscentrum en haalt de daarnet beschreven doelstellingen onderuit.

Het creëren van ‘doorzicht’ zoals beschreven in het RUP om toch contact te hebben met het fort wordt als een doekje voor het bloeden aanzien. Het effect ervan is zo minimaal dat de milieuraad deze oplossing als ‘cosmetisch’ ervaart en als ‘niet serieus te nemen’ afschrijft.

Bij besluit van de Vlaamse Executieve van 11.04.1984 werden de oude delen van Fort 4, meer bepaald het binnenfort, de droge gracht, de contre-escarpe, de escarpe, de ingang, het hoofdfront, de caponnière, de halve caponnière links, de halve caponnière rechts, het officierengebouw en de totale aanleg gevormd door buitenglacées, grachten en aarden wallen om reden van de historische waarde beschermd als monument.
De bestaande (maar nooit vergunde) parking achter het stadhuis maakt voor de milieuraad integraal deel uit van het buitenglacis en dient dus terug parkgebied moet worden.

Er wordt getwijfeld of bij de ontwikkeling van nieuwe bebouwing wel plaats is voor sociale woningbouw, het enige soort van bebouwing waar Mortsel nog nood aan heeft.

Er wordt gevreesd dat de bebouwing de poort openzet naar verdere bebouwing van het buitenglacis - een plan kan immers snel gewijzigd worden.

Afval: tarieven en retributies - voorstellen voor volgende zes jaar

De tarieven voor de afvalverwijdering moeten terug vastgesteld worden voor de volgende zes jaar. Erik Mertens geeft een toelichting.
Onderstaande informatie kadert in het vroeger betrekken van de adviesraad in de besluitvorming. De gegevens zijn nog niet voorgelegd aan het college van burgemeester en schepenen.

Contract afhaling restafval en grof huisvuil:

Het contract moet dit jaar vernieuwd worden.

De nieuwe Vlaamse regelgeving legt een grotere uniformiteit van de afvaltarieven tussen de gemeenten onderling op om afvaltoerisme te vermijden.

Restafval:

De referentieprijs van de Vlaamse overheid ligt tussen €0.75 en €2.00.

De huidige prijs is €1.00 voor de zak van 60 liter en €0.65 voor een kleine zak van 30 liter.
Deze tarieven komen overeen met deze in Edegem en Borsbeek. Boechout en Hove zijn duurder: resp. €1.25 en €1.20.

Er wordt bekeken welke aanpassing (verhoging?) er kan komen.

PMD en GFT-afval:

Voor deze fracties wordt niet aan een tariefverhoging gedacht, een beloning voor de goede sorteerders.

Grof huisvuil (huis-aan-huisophaling):

De referentieprijs van de Vlaamse overheid ligt tussen €10 en €120 per m³.

Het huidig tarief van €4.00 euro dient dus opgetrokken te worden.

Steenpuin (huis-aan-huisophaling):

Het huidig tarief van €4.00 euro staat niet in verhouding met de verwerkings- en ophaalkost van 40€/m³

Het tarief is veel lager dan het (hoge) tarief dat IGEAN aanrekent op het recyclagepark.

De ophaling mag evenmin in concurrentie treden met private ophaalinitiatieven zoals de bouwpuinzak.

De vraag dringt zich op of we de gemeentelijke ophaling van bouwafval in leven moeten houden, gezien er private ophaalinitiatieven zijn die goedkoper zijn dan het recyclagepark.

Snoeihout:

De opgehaalde jaarlijkse hoeveelheid blijft beperkt tot 3 ton, bij 20 klanten.

De ophaler die voor de gemeente werkt vraagt hiervoor €65.34 per ton.

De stad denkt eraan om deze ophaling uit het nieuwe contract te lichten.

Men vraagt zich af of de stad dit niet voordeliger in eigen beheer kan doen? Er rijden immers dagelijks vrachtwagens van de groendienst door de gemeente rond die gelijkaardig afval ophalen afkomstig van onderhoudswerken.

Er wordt gevraagd om wijkverhakselen (zie verder) als alternatief te voorzien.

Houtafval, oude metalen en elektrische toestellen:

Hiervoor wordt nu €4.00 per ophaalbeurt aangerekend.

Voor elektrische en elektronische toestellen geldt de aanvaardingsplicht zodat er geen bijkomende vergoeding gevraagd kan worden.
“Opnieuw & Co” zorgt voor deze ophaling. Ze rekenen hiervoor enkel een ophaalkost aan, de verwerking is kosteloos.
Er wordt gevraagd of de ophaling niet kosteloos kan gebeuren door een verwerver van oude metalen mits hij de nodige vergunning aanvraagt.

Voor metalen zijn er nu 2 verwervers actief die over de nodige vergunningen beschikken. Zij halen oude metalen gratis op.
Er wordt gevraagd of de ophaling van oude metalen niet in concessie gegeven kan worden aan een dergelijke verwerver zodat de kost wegvalt voor zowel de stad als de burger.

Actuele adviezen uit de oude doos: herkansing tijdens de nieuwe legislatuur?

De milieuraad heeft in de vorige jaren een aantal waardevolle adviezen uitgebracht die niet gevolgd werden door het toenmalige stadsbestuur.
Er werden een aantal nog actuele voorstellen bekeken die een herkansing verdienen.

Vernieuwing bouwreglement:

De stad voorziet dat er begin mei een eerste aanzet gegeven is, die naar de adviesraden teruggekoppeld zal worden.

Mogelijke aandachtspunten voor dit nieuwe reglement:

Slimme winkeldeuren:

Al te vaak merken we dat winkeldeuren om commerciële redenen open blijven staan tijdens perioden van koude of hitte. Dit is geen toonbeeld van rationeel energieverbruik: heel wat warmte (of koude) stroomt zo de straat op.

Uit een experiment in Gent met een slimme winkeldeur (een sensor opent de deur als een klant binnenstapt en start een luchtgordijn gedurende dertig seconden) blijkt dat klanten eerder kiezen voor winkels met openstaande deuren.
Het commercieel nadeel valt weg indien er een verplichting bestaat tot sluiten van de winkeldeuren vanaf een bepaalde temperatuurgrens.

Uit Nederlands onderzoek blijkt dat slimme winkeldeuren een besparing van minstens 43% opleveren (Pilot energiebesparing automatische entreedeur bij DA drogist – 15/09/2099).

Een initiatief rond winkeldeuren (en andere energiebesparende maatregelen bij de kleinhandel) dient in overleg met de ALEM te gebeuren.
Het initiatief dient een positief karakter te hebben (kwaliteitslabel?)
Er moet eens bekeken worden wat gesloten winkeldeuren nu reeds opleveren bij handelaars die bij koude deuren toch sluiten (vb. prijs opvragen van de energiekost per m²).

Samenaankoop stookolie:

De burger kan nu, mits een meerkost, stookolie aankopen die minder milieubelastend is. In de praktijk stuit men op problemen van kostprijs en beschikbaarheid.

De stad Mortsel koopt deze betere kwaliteit reeds aan voor de eigen diensten. Er was op een vorige vergadering gesuggereerd om dit contract uit te breiden tot de burgers zodat ze zuiverdere stookolie kunnen aankopen tegen een gunstige prijs.
Er is op deze vergadering beslist deze samenaankoop niet verder te ontwikkelen omdat het gebruik van stookolie niet aangemoedigd mag worden.
Erik Mertens vraagt bij de gemeentelijke leverancier na:

Wijkverhakselen:

Wijkverhakselen heeft volgende voordelen:

In 2008 werd er een eenmalig proefproject georganiseerd dat mislukte. De redenen lagen voor de hand:

Er zal bekeken worden of het initiatief een herkansing krijgt

Stadslandbouw:

Een dossier voor de projectoproep “volkstuinen” wordt door de stad voorbereid.

Een nieuw project rond samen tuinieren aan de Neerhoevelaan (strook naar de Drabstraat) is in planning.

Er wordt gesuggereerd om eveneens stadslandbouw te bekijken bij nieuwbouwprojecten (vb. op daken van het woonzorgcentrum, de nieuwe school, … )

Belasting op onbebouwde percelen:

Een belasting op onbebouwde percelen kan de markt in onbebouwde percelen stimuleren, waardoor er minder druk is om open ruimte te verkavelen.
Mogelijk heeft dit ook een gunstig effect op de Mortselse grondprijzen.

De stad start weldra met het inventariseren van de onbebouwde percelen.

Asbest: sensibilisatie en inzameling van ongebonden asbest

Inspanningen rond sensibilisatie moeten blijven.

Knelpunt rond inzameling van kleine hoeveelheden ongebonden asbest dient op Vlaams niveau aangekaart (en opgelost) te worden.
Zo lang dit niet het geval is zal asbest bij het gewone huisvuil terecht blijven komen, met alle risico’s die daaraan verbonden zijn (er bestaat voor de burger geen haalbare oplossing om zich van kleine hoeveelheden ongebonden asbest te ontdoen).

Versteende voortuinen

Het positieve initiatief rond het terug openleggen van dichtgevloerde voortuinen van District Berchem verdient navolging in Mortsel.

Het initiatief werd in Berchem goed onthaald en de kostprijs van het initiatief is beperkt.
(het ter beschikking stellen van een steencontainer en nieuwe opvulgrond)

Het in regel brengen van dergelijke voortuinen heeft een gunstig effect op het straatbeeld en lokale waterbuffering.

Suggestie-systeem:

De stad Mortsel beschikt over meer dan 50.000 ogen die knelpunten rond energieverbruik en milieu kunnen signaleren én oplossingen voorstellen.

Waarom wordt, net als in de privé-sector, deze bron van expertise niet gestimuleerd met innovatieremies? (belonen van een idee met een percentage van de gerealiseerde winst).

Informatie-avond rond houtstook:

Een spreker is waarschijnlijk al gevonden voor een info-moment in het najaar.

De responstijd van het stadsbestuur op het advies rond het verbod op houtstook loopt nog.

Samenaankoop isolatie zoldering kelders:

Er wordt gevraagd of dit niet mogelijk is via een middenveldorganisatie.

De samenaankoop kan eenvoudig zijn omdat:

Trage wegen:

De inventaris van de trage wegen is nog niet af

Er wordt gevraagd om initiatieven te nemen rond het terug open maken van paden

Bebossingsoproep - aankoop gronden en fonds voor bebossing:

Alle suggesties over mogelijke locaties zijn welkom.

Ruimtelijke ordening: overzicht nieuwe projecten, vellen van markante bomen, … :

Er zijn geen projecten aangemeld.

Mededelingen stadsbestuur:

Voorstelling bestuursakkoord nieuwe stadsbestuur, gedeelte milieu:

Het stadsbestuur zal het concept uitleggen aan bevolking op een infomoment.
Mogelijk worden de adviesraden in een eerder stadium gecontacteerd (er wordt gewacht op de nieuwe GECORO). Meer info volgt.

Burgemeestersconvenant en klimaat 2020:

Met het burgemeestersconvenant engageren steden en gemeenten zich mee voor de Europese en regionale inspanningen om de CO2-uitstoot te verminderen met minstens 20 procent tegen 2020. Het convenant is een initiatief van de Europese Commissie en heeft aldus een belangrijke Europese uitstraling. Het is ook een mooie vlag om het hele lokale energiebeleid focus en systematiek te geven en zichtbaar te maken voor de bevolking.

Het stadsbestuur is principieel akkoord om het burgemeesterconvenant te ondertekenen maar wacht op meer info zoals de nulmeting.

De Vlaamse overheid gaat de gemeenten ondersteunen bij de uitvoering van het Europese Burgemeestersconvenant. Ze gaf opdracht aan de VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) om tegen dit najaar onder meer de nodige cijfers te verzamelen en op maat ter beschikking te stellen voor de lokale CO2-inventaris (de zogenaamde nulmeting). Hiertoe wordt overleg gepleegd met de verschillende gegevensleveranciers zoals de distributienetbeheerders, de Vlaamse Milieumaatschappij, enz. Ook beoogt het project een soort handleiding voor opstelling van een energie-actieplan aan te bieden. Een en ander zal het voor gemeenten gemakkelijker maken om het Burgemeestersconvenant op het minimaal vereist niveau van CO2-inventarisatie uit te voeren.

Klimaatneutrale Organisatie 2020

De provincie Antwerpen wil zo veel mogelijk gemeenten motiveren om als organisatie 'klimaatneutraal' te worden tegen 2020. Dit wil zeggen de eigen uitstoot van koolstofdioxide (CO2), lachgas (N2O) en methaan (CH4) naar nul trachten te herleiden. Hiermee nemen de lokale besturen, in afwachting van internationale akkoorden, hun verantwoordelijkheid in het klimaatbeleid op.

De campagne 'Klimaatneutrale Organisatie 2020' kadert in het provinciaal milieubeleidsplan. Ze heeft als doel om gemeenten te ondersteunen bij het klimaatbeleid en de inspanningen van provincie en gemeenten te groeperen, zodat communicatie naar het grote publiek een grotere impact heeft.

De stad Mortsel voorziet de deelname aan dit initiatief tegen de gemeenteraad van april 2013.

Provinciale Energie Infotoer:

Mortsel neemt opnieuw deel aan de provinciale Energie Infotoer. In Mortsel vinden twee infoavonden plaats, telkens om 20.00 uur in het gebouw van de technische dienst, Neerhoevelaan 50 (domein Fort 4):

Zonwering – dinsdag 7 mei 2013:

De aarde warmt op en dat merken we aan de temperaturen binnenshuis. Airconditioning is een oplossing, maar niet de energiezuinigste. Die installaties zijn behoorlijk energieverslindend. Voor nieuwbouwwerken moet ook de kans op oververhitting worden nagekeken. Is die kans er, dan krijg je een toeslag in energiepunten: het E-peil van je woning stijgt.

Een degelijke zonwering is een meerwaarde voor je woning. We laten zien hoe een degelijke zonwering er moet uitzien. Dat kunnen screens zijn, verticale of horizontale lamellen, luiken, bomen, plantstructuren, zeilen,…

Zonnepanelen voorbijgestreefd? – donderdag 23 mei 2013

De markt van zonnepalen om elektriciteit op te wekken heeft rake klappen gekregen. De plaatsing ervan is in Vlaanderen met meer dan de helft gedaald vergeleken met vorig jaar. Dit heeft te maken met het afnemend subsidiebeleid van de Vlaamse overheid. Maar betekent dit dat zonnepanelen niet meer interessant zijn? Integendeel. Samen met de subsidies zijn ook de prijzen van panelen flink gedaald en hun rendement verhoogd.

Naast zonnepanelen voor elektriciteit zijn er ook zonnepanelen voor het opwekken van warm water, gekoppeld aan een zonneboiler. Dit is de markt van de toekomst. De technische vereisten zijn niet zo hoog, zowat elke woning kan met kleine ingrepen dit toestel in huis halen. Bovendien zijn de subsidies voor dit type panelen verhoogd, waardoor een investering hierin een meer dan behoorlijke terugverdientijd kent.

 

Earth Hour

Op zaterdag 23 maart zullen weer meer dan één miljard mensen op aarde het licht uitschakelen tussen 20.30u en 21.30u voor Earth Hour 2013. Met dit krachtig en symbolisch gebaar wilt WWF aantonen dat de mensen, als ze samenwerken, een echt verschil kunnen maken in de strijd tegen de klimaatverandering.

De stad Mortsel zal de verlichting van de Sint-Benedictuskerk en het Lieven Gevaertmonument doven.

Rondvraag

Landschapspark zuidrand – fauna-akkers:

Fauna-akkers zijn landbouwgronden die worden ingezaaid met een mengsel dat bestaat uit verschillende zaden. Zo veranderen maïsakkers, die enkel interessant zijn voor ree en fazant, in fauna-akkers.
Deze fauna-akkers bieden schuil- en voedselmogelijkheden voor insecten zoals honingbijen en solitaire bijen, zoogdieren en (akker)vogels.
Fauna-akkers bepalen op die manier ook mee het uitzicht, de beleving en de waardering voor het landschap.

In Mortsel is een imker (fort 4) ingestapt en de stad Mortsel om een landbouwakker (gronden Ter Beke) in te zaaien.

In een volgende fase wordt een nieuwe instap voorzien voor geïnteresseerden. Er wordt gevraagd om de project verantwoordelijke uit te nodigen naar de milieuraad om het initiatief voor te stellen.

Boomkeuze - voedsel voor bijen:

In Mortsel staan nogal wat bomen met lekkere bloesem voor de bijen. Bijenvriendelijke bomen zoals lindes en, acasias verdwijnen uit het straatbeeld. De vervangende bomen blijken geen bijenvoedsel meer te leveren. Dit wordt betreurd.

Er wordt gevraagd om bij toekomstige boomkeuze ook rekening te houden met hun bijenvriendelijkheid.

Streekeigen straatbomen:

Erik Van Reusel, de bomenspecialist van Mortsel, heeft vorig jaar een boeiende voordracht gegeven over de straatbomen. Daarin werd gesteld dat de meeste straatbomen 'KOT'-bomen zijn, dwz 'korte omloop termijn bomen' – bomen met een levensverwachting van 14 jaar.

In Mortsel wordt veel gewerkt met cultivars, die beter bestand zouden zijn tegen het stadsleven en al wat dat meebrengt.

Er wordt gesteld dat streekeigen bomen (berk, els, meidoorn, wilg, haagbeuk, linde, ...) de periode van 14 jaar best kunnen volmaken zonder hinder te veroorzaken.

 De Provincie Antwerpen heeft een heel boekje uitgegeven met het belang van de streekeigen bomen en planten.

Natuurpunt kan het belang van (toch een zeker percentage aan) streekeigenheid ook in de straatbomen beslist aanbevelen.

Bomen Boerderij “Van Hul”:

Er wordt geïnformeerd of de bomen aan de (afgebroken) boerderij “Van hul” blijven staan.

Dit wordt opgevolgd.

Het 'experimenteel' of 'pesterij' karakter van de plantstroken op de Zilverbeeklaan?

Zie verslag milieuraad december 2012

Klachten over de plantenstroken langs de Oosterveldlaan:

Voertuigen kunnen door de strook cotoneasters naast de rijbaan hun rechterdeur moeilijk openen zonder ze te beschadigen aan de takken.

Hierdoor parkeert men zich verder uit de goot, wat de rijbaan voor auto en fietser versmalt.

Daarnaast worden de plantstroken als “lang” ervaren waardoor er doorgelopen wordt.

De suggestie van grasstrook, analoog naar de situatie in de buurgemeenten valt terug.

Fietsers op de rondweg rond het stadsplein:

De verkeerssignalisatie op het stadsplein is verwarrend voor fietsers. Langs de binnenzijde van het plein, naast de rijbaan, is een fietspad (met verkeersbord) terwijl de signalisatie van de rondweg aangeeft dat de fietsers op de rijbaan in tegengestelde richting mogen rijden.

Dit laatste is gevaarlijk omdat:

Voorstel: de rijbaan verboden maken voor fietsers (door de bijkomende verkeersborden op de rijbaan te verwijderen)

Valgevaar op het stadsplein:

Door het geringe contrast in de straatbedekking en de hoogteverschillen is er een reëel gevaar voor struikelen en vallen op het nieuwe stadsplein, zowel bij dag voor slechtzienden als bij nacht voor iedereen. Dit wordt nog versterkt door het ontbreken van verlichting op het plein.
Schepen D’Hulster belooft verbetering van zodra alle verlichting actief is.

Oversteekplaatsen trambaan Liersesteenweg:

De hekkens ter hoogte van de oversteekplaatsen zijn onvoldoend contrasterend om slechtzienden van de trambaan af te geleiden.
Er wordt gevraagd contrasterende signalisatie aan te brengen zodat deze personen zien waar het gat tussen de hekkens te vinden is.

De breedte van de doorgangen is onvoldoende om zachte weggebruikers te laten kruisen / veilig van de rijbaan te wachten (vb. fietser en voetganger of rolwagen en fiets passen niet samen op de vluchtstrook).

Voetpad naast spoorweg Fredericusstraat/Bremveldlaan in slechte staat.

De (onverharde) voetgangersstrook naast de spoorweg in de Fredericusstraat/Bremveldlaan wordt frequent gebruikt wegens de onbeschikbaarheid van het voetpad aan de overzijde door de uitbreidingwerken aan het RVT Mayerhof.

Omdat dit pad in slechte staat is dienen de (bejaarde) gebruikers gebruik te maken van de rijbaan. Dit wordt als onveilig ervaren.

Lentepoets op berm

De lentepoets op de oude spoorwegbermen zal gebeuren in samenwerking me de actiegroep R11mis, de transitiebeweging en de jeugdbewegingen.

[Werking 2013]

laatste wijziging: 23/06/22