STRUCTUUR
EN ORGANISATIE VAN EEN BEHEERSPLAN
Reflectietekst van Dhr. Guy Van Put
Bij aanschaf van een gemeenschappelijke grond is het
belangrijk om stap voor stap alle facetten van het
inrichten van deze grond na te gaan. In principe is dat
het beheersplan. In dit geval is het van primordiaal
belang om te zien wat er met kan gebeuren voor alle
inwoners van Mortsel.
Nut voor de bewoners:
- Wandelpad voor de buurtbewoner
- Fietspad
- Hondenwei, graaswei, klein pluimvee
- Themaborders (Behaag Mortsel Natuurlijk)
- Speelnatuur
- Recreatie (vb. Plekjes in de natuur waar de
mensen kunnen picknicken, lezen, genieten, in min
of meer beschutting) Dat wil niet zeggen dat het
een park vol banken en vuilbakken moet worden.
- Het "oerwoud achter de deur"-principe
voor de kinderen.
Naast het belang voor de inwoners is er ook het
ecologisch belang.
- Ecologische verbindingszone
- Ruimte voor planten, kleine zoogdieren.
- Waterbeheer.
- Kleinschalige landbouw
Een natuurgebied kan ook een behoorlijke sociale
impact hebben. Buiten het feit dat het een
ontmoetingsplaats is, kan het gebied ook een gevoel van
samenhorigheid teweegbrengen. Dat is alleen maar mogelijk
indien de bewoners van in het begin actief betrokken
worden bij de bestemming.en inrichting van het
natuurgebied. Dat kan door lokale acties, communicatie,
educatie en het betrekken van de bewoners bij het
onderhoud en het toezicht. Daarvoor ligt een belangrijke
taak weggelegd voor de Milieuadviesraad.
Wat is een beheerspan?
Het gaat eigenlijk over een reeks maatregelen die zijn
vastgelegd over het beheer van het terrein. Het is
belangrijk dat alle betrokken partijen het eens zijn over
dit plan.
In dat geval kan de milieuraad de katalysator zijn van
de verschillende betrokken partijen. Het eigenlijke
opmaken van het plan kan je best overlaten aan
deskundigen, maar het groeperen van ideeën en inbreng
van onder andere de inwoners van de stad,
milieubewegingen, bestuur, enz. is een kolfje naar de
hand van de milieuadviesraad.
Structuur en inhoud van een beheersplan.
Basisgegevens verzamelen over de schakels binnen de
ecologische structuren: bodem, water en fauna
- Algemene doelstellingen en doelgroepen situeren.
- Identificatie van de landschappelijke eenheden
waar het gebied uit bestaat.(Bijvoorbeeld
bloemrijk grasland, ruigte bermen, rietland)
- Maak deelprogramma's. Wat doe je voor: dieren,
planten, -visuele kwaliteit, recreatie, enz
- Baken zones af.
- Maak voor elk van die zones een streefbeeld, en
van daaruit komen dan de inrichtingsplannen, die
elkaar zullen ondersteunen, overlappen, of
versterken. Een streefbeeld kan bijvoorbeeld een
lijst van gewenste planten zijn, maar evengoed de
recreatieve vereisten.
- Formuleer de beheersmaatregel per gebiedseenheid
- Maak een kostenraming, zowel een personele als
een materiële.
- Maak een communicatieplan voor publiciteit,
sensibilisatie en educatie.
Zoals je kan merken zitten er heel wat onderdelen in
een beheersplan waar de milieuadviesraad ondersteuning en
advies kan verlenen. De eerder natuurtechnische
milieubouw is meer specialistenwerk, maar het aftasten
van wat er als doelstellingen bij de inwoners leeft, en
het communicatieplan is werk voor de milieuadviesraad.
Wie gaat wat doen?
Een belangrijk punt is wie het gebied uiteindelijk
gaat beheren.
Indien dat wordt gedaan door een natuurvereniging
zoals Natuurpunt Vlaanderen, dan zal de gemeente en de
inwoners er misschien niet zo heel veel meer mee te maken
krijgen. Daarom is het interessanter om het beheer door
de stad zelf te laten doen, maar dan niet op de manier
zoals we gewoon zijn. Indien de stad heel het beheer
overlaat aan de Technische dienst en de Groendienst kan
zich het probleem voordoen dat beheer te rationeel gedaan
wordt. En goed beheer is niet hetzelfde als onderhoud.
Een groendienst, of een loonbedrijf houdt over het
algemeen geen rekening met lange termijn, doelstellingen,
en specifieke omstandigheden.
Indien het beheer voor een deel in handen kan zijn van
bewoners, jeugdgroeperingen, scholen en andere
verenigingen is het beheren minder strak.
Waarschijnlijk zullen zij best willen meewerken, en
zullen zij minder achteloos omspringen met snoeiwerk,
pesticiden, enz...
Ook in de organisatie van zulk een project zit een rol
weggelegd voor de milieuadviesraad. Met het organiseren
van info voor de inwoners, het coördineren van eventuele
acties en zelfs het onderzoeken van medewerking (sponsoring)
door het Mortselse bedrijfsleven zou een mooie
ondersteuning zijn voor het stadsbestuur.
|
